Sevgili Aristofanes, bize kendinizi anlatır mısınız? Nasıl bir hayat yaşadınız?

     Atina’da, MÖ 5. yüzyılda doğdum. Hayatım, antik Yunan’ın kültürel ve politik çalkantılarının ortasında geçti. Dionysos Şenlikleri’nde oynanan eserlerimle, dönemin toplumuna ayna tutmayı amaçladım. Genç yaşlardan itibaren mizah ve zekâyı birleştirerek eserler yazmaya başladım. Eserlerimde çoğu zaman dönemin önde gelen kişilerini ve toplumsal yapıyı eleştirdim.

Komedya yazmayı neden tercih ettiniz?

     Çünkü komedya, hakikati anlatmanın güçlü bir yoludur. İnsanların gülerek düşünmesini sağlar. Ciddiyetin, çoğu zaman gerçekleri gölgeleme riski vardır; oysa mizah, en ağır eleştirileri bile kabul edilebilir kılar. Komedya, toplumsal düzeni sorgulamak ve eksiklikleri göstermek için eşsiz bir araçtır.

Eserlerinizde ne anlatmak istediniz?

     Eserlerimde insan doğasını, toplumsal sorunları ve politik çelişkileri anlatmak istedim. Barış, savaş, demokrasi, adalet gibi evrensel konuları mizahi bir dille ele aldım. Özellikle, toplumun kendini sorgulamasını ve daha iyiye yönelmesini hedefledim. Örneğin, Kuşlar adlı eserimde hayalî bir ütopya yaratırken, Lysistrata ile savaşın anlamsızlığını vurguladım.

Sizce edebiyat nedir?

     Edebiyat, yaşamın bir yansımasıdır. İnsanların zaaflarını, erdemlerini ve hayallerini ifade etmenin bir yoludur. Ayrıca, eleştirinin ve sorgulamanın araçlarından biridir. Edebiyat, yalnızca eğlence değil, toplumu daha iyi bir yere taşımak için bir araç olmalıdır.

Sizce dualite nedir?

     Dualite, karşıtlıkların bir arada bulunmasını ve birbirini tamamlamasını ifade eder. Komedyada, trajik unsurların varlığı bu dualitenin bir yansımasıdır. Güldürünün ardında acı bir gerçek yatabilir. Dualite, varlığın zenginliğini ve çok yönlülüğünü anlamamız için bir anahtardır.

Sizin yaşadığınız zamanda okur-yazar arasında iletişim nasıldı?

     Benim dönemimde eserler daha çok sahnelenmek için yazılırdı. Seyirciler, tiyatro oyunlarını izleyerek fikirlerle tanışırdı. Yazı daha çok, az sayıda kişi için bir iletişim aracıydı. Ancak tiyatro, geniş kitlelere ulaşmanın en etkili yoluydu.

Biz sizden yirmi altı asır sonra dualiteyi edebiyatta uyguladık ve adına da ‘edebi dualite’ dedik. Edebi dualite hakkında ne düşünüyorsunuz?

     Bu, son derece yaratıcı bir fikir! Eğer bir eser başka bir esere ilham veriyorsa ve bu iki eser bir bütün olarak sunuluyorsa, bu sanatın evrensel doğasını yansıtır. Edebi dualite, sanatı bir diyalog hâline getirerek anlamın ve güzelliğin derinleşmesini sağlar.

Sizin bir eserinizle edebi dualite yapmak istesek, hangi eserinizi önerirsiniz?

     Sanırım Lysistrata buna en uygun eserimdir. Kadınların barış için erkeklere karşı başkaldırısını anlattığım bu oyun, hem mizahî hem de derin mesajlar içerir. Bir başka eserde barışın farklı bir yüzü ya da bu başkaldırının başka bir boyutu ele alınabilir.

Teşekkür ederiz.

     Ben teşekkür ederim. Mizah ve eleştirinin rehberliğinde, edebiyatın dönüştürücü gücünü keşfetme yolculuğunuzda size başarılar dilerim. Unutmayın, insanın en büyük gücü, hem gülümseyip hem düşünebilmesidir.